crush sendromu ne demek?

Crush sendromu, (veya travmatik rhabdomiyolizis) vücut dokularının kısmen veya tamamen ezilmesi veya baskıya maruz kalması sonucunda oluşan ödem, şok, böbrek yetmezliği, kalp ve solunum yetmezliği gibi sonuçlara verilen isim.¹

Nedenler

İş ve trafik kazalarındaki darbeler, çığ düşmesi ile kar kitlesinin altıda kalmak crush sendromuna yol açsa da en sık ve yaygın neden deprem sebebiyle göçük altında kalmaktır. Crush sendromu ilk olarak 1909 yılındaki Messina depremi'nde tanımlanmış, depremden sağ kurtulan kişilerin halsizlik ve ödem gibi belirtiler ile öldükleri izlenmiştir.

Semptomlar

Crush sendromu olan kişilerde kahverengi idrar, ödem, halsizlik, aritmi ve düşük tansiyon en fazla oluşan semptomlardır. Göçük altından kurtulan kişi başta sağlıklı gözükebilir. Ancak potasyum (K) ve ezilen doku proteinlerinin kana karışması; böbrek, kalp ve akciğer gibi organları etkilemesiyle bir süre sonra kan basıncında düşme, solunum yetmezliği ve ölüm meydana gelir.

Tedavi

Crush sendromunda ilk başvurulan yöntem kandaki sıvı oranını arttırmaktır (saatte 1 litre hızla). Potasyum değerinin düşürülmesi ve fasiotomi yaygın bir tedavi yöntemidir. Diyaliz ise diğerlerine göre daha az yaygın bir tedavidir.²